Historia zmiany czasu.
Od kiedy i dlaczego zmieniamy czas na zimowy
i letni?
Zmiana czasu ma długą tradycję – koncepcja narodziła się
w końcu XIX wieku – a jej historia to...
historia ludzkiego egoizmu.
Od kiedy i dlaczego zmieniamy czas na zimowy
i letni?
Zmiana czasu ma długą tradycję – koncepcja narodziła się
w końcu XIX wieku – a jej historia to...
historia ludzkiego egoizmu.
Zmiana czasu ma
dość długą tradycję. Po raz pierwszy na pomysł przestawiania
zegarków wpadł mieszkający w Wellington (Nowa Zelandia) entomolog George Vernon Hudson. Miał
pomysł, aby zegarki ustawiać zależnie od pory roku. Na pomysł wpadł z dość
egoistycznych pobudek – jego pasją było zbieranie rzadkich gatunków owadów, ale
pracował na poczcie. Gdy kończył pracę, było zbyt ciemno na poszukiwanie
owadów, zatem zaproponował przestawianie zegarów. Miało to miejsce w 1895 roku.
Jego propozycja nie znalazła jednak chętnych w Europie... Do czasu.
William Willett, zamożny właściciel dobrze prosperującej firmy budowlanej, również z
egoistycznych pobudek zaproponował zmianę czasu. Zauważył, że słońce wstaje
wcześniej niż on (i inni Brytyjczycy), a zachodzi zaraz po ich powrocie do
domu, a Willett chciałby jeszcze pojeździć konno. W 1907 roku przedstawił tezę,
że wiosną należy przesuwać wskazówki
o godzinę do przodui możemy cieszyć się dłużej słońcem. W zimie na
odwrót – zegarki przestawiamy o godzinę do tyłu i
już nie musimy wstawać przed świtem.
Choć propozycja zmiany
czasu znalazła wielu zwolenników (w tym Churchilla), to nie udało się jej
wprowadzić przed śmiercią Willetta w 1915 roku. Wszystko zmieniła jednak I wojna światowa.
W 1916 r.
wprowadzenia zmiany czasu zażądał
niemiecki sztab generalny. Za Niemcami poszli najpierw ich Austriaccy
sojusznicy, a potem inne państwa zaangażowane w wojnę, w tym Wielka Brytania,
ale później powrócono do stałego czasu. Gospodarki wyczerpane wojną szybko
wróciły do stabilizacji, zatem zmiana czasu motywowana kryzysem nie była
potrzebna.
Jednak po kryzysie naftowym w 1973 roku znów
powróciła idea zmiany czasu. Większość
państw świata u schyłku lat siedemdziesiątych i na początku osiemdziesiątych
wprowadziła czas letni jako odpowiedź na kryzys energetyczny.
Kto by pomyślał, że obchodzimy prawie 100 lat, od pierwszego wprowadzenia
zmiany czasu.
W Polsce zmiana czasu została wprowadzona między I a II wojną światową tylko raz, w
1919 roku, później w czasie II wojny światowej, podczas okupacji hitlerowskiej[2],
następnie w latach od 1946 do 1949, od 1957 do 1964 i nieprzerwanie od 1977
roku.
Czas letni stosowany jest w prawie siedemdziesięciu krajach na świecie
(między innymi prawie we wszystkich państwach w Europie). Zmiany czasu w
Europie nie przeprowadzają Islandia, Rosja i Białoruś.
Obecnie w Polsce czas letni wprowadzany i odwoływany jest zgodnie z
rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie
wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach
2012–2016. Takiego rodzaju rozporządzenia wydaje się na podstawie art. 3 ustawy
z dnia 10 grudnia 2003 r. o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 16, poz. 144).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz